|
ราชวงศ์ สุโขทัย
ปีที่ครองราชย์ พ.ศ.
2112-2133
พระมหาธรรมราชา ทรงเป็นกษัตริย์องค์ที่
18 ทรงเป็นเชื้อสายของราชวงศ์สุโขทัยทางพระราชบิดาและเป็นเชื้อสายของราชวงศ์สุพรรณบุรีทางพระราชมารดา
ทรงมีชื่อเสียงปรากฏในประวัติศาสตร์ว่าเป็นผู้สถาปนาราชวงศ์สุโขทัย
ให้เป็นใหญ่อีกครั้งหนึ่งและทรงได้ร่วมกับพม่าในการยึดกรุงศรีอยุธยา
พระองค์ปกครองอยุธยาในฐานะเมืองขึ้นของพม่าเป็นเวลา 15 ปีราชโอรสของพระองค์
คือ พระนเรศวร เป็นผู้กอบกู้อิสรภาพให้กับอยุธยา รวมแล้วพระองค์ทรงครองราชย์สมบัติเป็นเวลา
21 ปี
พระมหาธรรมราชา เดิมเป็นขุนนางรับราชการอยู่ในราชการ
มีบรรดาศักดิ์เดิมว่า ขุนพิเรนทรเทพ พระมหาธรรมราชาเป็นกำลังสำคัญในการยึดอำนาจร่วมกับพระมหาจักรพรรดิ
และจากความดีความชอบนั้นทำให้ได้รับแต่งตั้งเป็นเจ้าเมืองพิษณุโลก
และได้เสกสมรสกับพระราชธิดาของพระมหาจักรพรรดิ คือ พระวิสุทธิกษัตริย์
มีพระโอรสและธิดา 3 องค์ตามลำดับคือ พระสุพรรณกัลยา พระนเรศวร
และพระเอกาทศรถ
เมื่อพระเจ้าตองอู สถาปนาความเป็นใหญ่ขึ้นในพม่าได้แล้ว
พระเจ้าตะเบ็งชะเวตี้ได้ยกกองทัพมาตีอยุธยาเป็นครั้งแรก ทางอยุธยาสามารถป้องกันเมืองไว้ได้
แต่ก็เสียพระสุริโยทัย(มเหสีของพระมหาจักรพรรดิในสงคราม) และผลสงครามในช่วงนี้ทำให้พม่าสามารถยึดอาณาจักรต่างๆเป็นเมืองขึ้นได้
เช่น อาณาจักรมอญที่หงสาวดี อาณาจักรไทยใหญ่ในรัฐฉาน รวมทั้งเชียงใหม่ที่เป็นเมืองขึ้นของพม่าในปี
พ.ศ. 2099 (และได้สิ้นสุดของราชวงศ์ของพญาเม็งราย ทำให้ล้านนาอยู่ใต้อิทธิพลของพม่านานถึง
200 ปี) ทางหลวงพระบางก็ถูกคุกคามจนต้องย้ายเมืองหลวงไปอยู่เวียงจันทร์
ในสงครามครั้งที่ 2 (ห่างจากครั้งแรก
14 ปี) ซึ่งรู้จักกันในนาม สงครามช้างเผือก ครั้งนั้นบุเรงนองของพม่าได้ยกกองทัพมาทางเหนือ
ได้กำลังสนับสนุนจากเชียงใหม่ และสามารถยึดเมืองพิษณุโลกและจับพระมหาธรรมราชาได้
พระมหาธรรมราชาหันไปเข้ากับพม่า ทรงส่งโอรสองค์โตคือพระนเรศวรไปเป็นตัวประกัน(ในฐานะบุตรบุญธรรมของบุเรงนองกษัตริย์พม่า)
ทรงร่วมกับทัพพม่าโจมตีอยุธยา ดูเหมือนว่าพระธรรมราชามุ่งหวังครองบัลลังก์อยุธยาด้วยและเมื่อทางอยุธยาพยายามที่สร้างสัมพันธมิตรกับลาว
โดยที่พระมหาจักรพรรดิทรงส่งพระราชธิดาคือพระเทพกษัตรีย์ (ซึ่งเป็นน้องมเหสีของพระธรรมราชา)
ไปเพื่อให้อภิเสกสมรสกับพระเจ้าไชยเชษฐาธิราช (กษัตริย์ลาว)
พระมหาธรรมราชาก็ทำการขัดขวางโดยแจ้งให้กองทัพพม่ามาแย่งชิงพระเทพกษัตรีย์ไป
ดังนั้นในสงครามครั้งที่ 3
อยุธยาก็ตกอยู่ในฐานะลำบาก พิษณุโลกซึ่งเป็นเมืองหน้าด่านสำคัญก็หันไปเข้ากับพม่า
ขอความช่วยเหลือทางลาวก็ไม่ได้ และเมื่อพม่ายึดอยุธยาได้เมื่อ
30 สิงหาคม พ.ศ. 2112 พระธรรมราชาก็ได้รับการสถาปนาเป็นกษัตริย์ตามที่ทรงคาดหวังไว้
พระธรรมราชาทรงครองอยุธยาในฐานะเมืองขึ้นของพม่าถึง 15 ปี
และต้องส่งพระราชธิดาคือพระสุพรรณกัลยาไปแลกคืนพระนเรศวรเมื่อ
พ.ศ. 2114 ดังนั้นราชวงศ์สุพรรณบุรีก็หมดอำนาจลงในอยุธยา และเริ่มต้นของราชวงศ์สุโขทัย |
